امواج لرزه ای

در این مقاله ما به بررسی اینکه سرعت امواج لرزه ای در کدام مواد بیشتر است و در کدام کم تر است می پردازیم .

همچنین به تعریف آن نیز می پردازیم .

امواج لرزه ای چیست کلاس ششم

امواج حاصل از زلزله ، بیش ترین اطلاعات را در مورد جنس و ساختمان قسمت های درونی زمین در اختیار دانشمندان می گذارند

، مانند شناسایی ضخامت ، حالت ( جامد ، مایع یا خمیری ) چگالی و حتی جنس لایه های درونی زمین .

به امواجی که در اثر شکستن ناگهانی سنگ های درون زمین ایجاد می شوند امواج لرزه ای می گویند .

این امواج به صورت طبیعی و مصنوعی هستند

این امواج وقتی از محیطی وارد محیط دیگر با جنس یا چگالی متفاوت می شوند ، شکسته شده و تغییر سرعت می دهند .

امواج لرزه ای درونی ، درست مانند نوری ممکن است منعکس و شکسته شوند

دانشمندان با توجه به تغییرات سرعت امواج در قسمت های مختلف درون زمین به خصوصیات لایه های داخلی زمین پی می برند .

و به این نتیجه می رسند که برخی از لایه های زمین از مواد متراکم و برخی از آن ها از مواد کم تراکم تشکیل شده اند .

با این که مواد سازنده ی زمین در جاهایی حالت جامد شکننده و در جاهای دیگر حالت خمیری دارد .

سرعت امواج لرزه ای

کانون زمین لرزه

به محل آزاد شدن انرژی در عمق زمین ، کانون زمین لرزه گفته می شود و امواج ایجاد شده در کانون زلزله در تمام جهات منتشر می شود .

سرعت امواج لرزه ای

سرعت امواج در لایه های زمین متفاوت است و در قسمت های پرتراکم با چگالی بالا زیاد است و در بخش های کم تراکم با چگالی کم تر کم است .

به عبارتی امواج از سنگ های سخت و متراکم تندتر و از سنگ های نرم و کم تراکم کند تر عبور می کند .

البته به غیر از چگالی خاصیت کشسانی نیز در سرعت انتشار امواج لرزه ای موثر است .

نکته : سرعت امواج صوتی در ریل راه آهن بسیار زیاد است و در هوا تراکم بسیار پایینی دارد بسیار کم تر از آهن است .

سرعت امواج لرزه ای در لایه های زمین

سرعت این امواج در لایه های مختلف متفاوت است

در پوسته بین ۶ تا ۷ کیلومتر در ثانیه تغییر می کند ولی در مرز بین گوشته سرعت به بیش از ۸ کیلومتر بر ثانیه می رسد.

نکته : تراکم سنگ های دگرگونی ، از سنگ های آذرین رسوبی بیش تر است به همین علت سرعت این امواج در سنگ های دگرگونی بیش تر است .

سرعت از پایین پوسته تا عمق حدود ۱۰۰ کیلومتر یعنی پایین سنگ کره به تدریج از حدود ۸ به ۸٫۳ کیلومتر بر ثانیه می رسد .

در خمیرکره سرعت به ۸ کیلومتر بر ثانیه کاهش می یابد

در گوشته ی زیرین سرعت مرتبا افزایش می یابد زیرا سنگ ها متراکم تر هستند .

و بیش ترین سرعت امواج لرزه ای در گوشته ی زیرین است که ۱۳٫۵ کیلومتر بر ثانیه است .

در قسمت مرکز و جامد هسته سرعت حدود ۱۱٫۲ کیلومتر بر ثانیه می باشد .

لایه های زمینسرعت امواج لرزه ای
پوستهبین ۶ تا ۷ کیلومتر بر ثانیه
در مرز بین پوسته و گوشته۸ کیلومتر بر ثانیه
در قسمت جامد فوقانی و گوشته ۸٫۳ کیلومتر بر ثانیه
در قسمت خمیری گوشته۸ کیلومتر بر ثانیه
در پایین ترین بخش گوشته زیرین۱۳٫۵ کیلومتر بر ثانیه
در قسمت مرکزی و جامد هسته۱۱٫۲ کیلومتر بر ثانیه

برای دیدن ویدئو تدریس این مبحث می توانید تدریس امواج لرزه ای چیست علوم ششم دبستان را در آپارات ببینید.

20 پاسخ
  1. ارمیتا
    ارمیتا گفته:

    چرا سرعت امواج لرزه ای در گوشته ی زیرین بیشتر از هسته ی داخلی است؟؟؟؟ ممنون میشم جواب بدین

    پاسخ
    • ناشناس
      ناشناس گفته:

      چون گوشته ی زیرین حالت جامد داره بخاطر همین امواج لرزه ای زودتروسرعتی تر عبور می ده

      پاسخ
      • مرتضی احسانی
        مرتضی احسانی گفته:

        بله، دقیقاً! 🌍

        گوشته زیرین به دلیل حالت جامد و چگالی بیشترش، امواج لرزه‌ای (به‌ویژه امواج P) رو سریع‌تر منتقل می‌کنه. این به دلیل اینه که در مواد جامد مولکول‌ها نزدیک‌تر به هم هستند و انتقال انرژی راحت‌تر صورت می‌گیره.

        سوال خیلی خوبی بود! اگر نکته دیگه‌ای هم خواستی، بپرس. 😊📚✨

        پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *