در قسمتی از فصل چهارم کاربرد فسیل ها علوم پنجم دبستان است که در این مبحث تمامی کاربرد فسیل ها را بررسی می کنیم.

ابتدا به انواع فسیل ها می پردازیم تا با فسیل های مختلف آشنا شویم .

انواع فسیل ها

فسیل ها می توانند بقایای بدن جانداران یا آثاری از آن ها باشند .

منظور از بقایا بخشی از بدن و یا آثاری بدن جانداران می باشد .

زمانی که طرحی از خارج بدن جانداران مانند شکل ردپا یا شکل خارجی صدف بر روی رسوبات باقی می ماند فسیل را قالب خارجی می نامند.

ولی اگر شکل داخل بدن مانند شکل داخل صدف به صورت فسیل در آید فسیل را قالب داخلی می نامند .

به جز رسوبات و صمغ درختان و یخ ها می توان فسیل ها را در خاکستر های آتش فشانی ، غارها ، معدن ، نمک ، مواد نفتی و .. یافت .

کاربرد فسیل

زمین شناسان با بررسی فسیل ها و لایه های سنگ های رسوبی اطلاعات زیادی به دست آورند که در زی با برخی از این اطلاعات آشنا می شویم .

۱- تشخیص آب و هوای گذشته :

یافتن فسیل سرخس نشان دهنده ی آب و هوای گرم و مرطوب در گذشته آن منطقه است .

فسیل درخت خرما نشان دهنده ی آب و هوای گرم و خشک با آب های زیر زمینی و فسیل کاج و سرو مربوط به آب و هوای سرد می باشد .

۲- تعیین حدود خشکی ها و دریا ها :

یافتن فسیل صدف نشان دهنده ی عمق کم آب است . نوع ماهی فسیل شده می تواند شور یا شیرین بودن آب را در میلیون ها سال پیش نشان دهد .

نکته : ماهی های آب شور و شیرین متفاوت هستند .

۳- تشخیص نوع جانداران و ویژگی های آن ها

زمین شناسان با کمک رد پای بر جای مانده از جانداران می توانند

نحوه ی حرکت مثل دویدن ، خزیدن و ..

بزرگی جثه با کمک مساحت پا

وزن تقریبی با کمک عمق کف پا

سرعت حرکت با کمک فاصله ی قدم ها و روی پنجه راه رفتن یا روی کف پا راه رفتن

و حتی با کمک شکل پنجه و ناخن ها نوع تغذیه ی جاندار را مشخص کنند .

آنان می توانند با آثاری که از تخم جانواران یافته اند پی به تخم گذار بودن آن ها ببرند .

کاربرد فسیلها در زمین شناسی

بررسی ترتیب پیدایش جانداران در زمین و مسیر تکامل ان ها :

بررسی فسیل ها نشان می دهد که ابتدا چه نوع جاندارانی در زمین به وجود آمده اند

و پس از آن ها چه جاندارانی در زمین ظاهر شدند . حیات در خشکی آغاز شده یا در آب …..

کمک به یافتن معادن و منابع زیر زمینی :

یافتن فسیل های خاصی به دانشمندان کمک می کند تا محل برخی معادن و منابع طبیعی را آسان تر بیایند .

برای مثال یافتن فسیل پلانکتون (نوعی جانور شناور در آب ) به محققان کمک می کند تا به محل وجود نفت و گاز پی ببرند .

بررسی اتفاقات گذشته زمین :

با بررسی فسیل ها می توان به اتفاقات خاص گذشته مثلا عصر یخبندان ، سیل ، آتش فشان های خاص در یک دوره و… پی برد .

استفاده به عنوان سوخت :

نفت ، گاز و زغال سنگ را سوخت های فسیل می نامند .

نفت و گاز از جاندارانی به نام پلانکتنون به وجود می آید این جانداران بسیار کوچک که غذای جانوران دریایی هستند عمر کوتاهی دارند

و پس از مرگ در بین لایه های رسوبی قرار می گیرند و طی میلیون ها سال به نفت و گاز تبدیل می شوند .

تکامل جانداران

یکی از کاربرد فسیل ها علوم پنجم تکامل جانداران است .

بررسی فسیل ها نشان می دهد که زندگی جانداران یا پیدایش تک سلولی ها در دریا آغاز شده است .

و از شکل ابتدایی و اولیه به شکل پیچیده تر ادامه یافته است .

پس از بی مهره ها اولین مهره داران ، ماهی ها بوده اند . پس از آن ها دوزیستان و سپس خزندگان به وجود آمده اند .

پس از خزندگان ، پرندگان و در نهاین پستانداران که متکامل ترین جانوران هستند در زمین ظاهر شدند .

اولین جانداران ساکن خشکی ها گیاهان بودند در حالی که اولین جانوران ساکن خشکی خزندگان بودند .

اولین گیاهان سرخس و خزه ها بودند که گیاهان ساده تر ی بودند و سپس گیاهان دانه دار پدید آمدند .

افزایش تعداد پستانداران هم زمان با گسترش گیاهان گلدار بوده است .

معروف ترین خزندگان دایناسور ها بوده اند .

جهت دیدن ویدئو های تدریس این فصل به آپارات گروه آموزشی هفت مراجعه کنید .

و همچنین شما می توانید با مراجعه به صفحه اصلی گروه آموزشی هفت در آزمون های آنلاین شرکت کنید .