حرکت چیست علوم نهم
درسنامه فصل چهارم حرکت چیست علوم نهم در این مطلب آورده شده است .
نکات تیزهوشانی این درس هم قرار داده شده است .
حرکت
از آنجایی که همه چیز اطراف ما حتی ذرات سازنده ی مواد در حرکت می باشند ، شناخت حرکت یکی از راه های شناخت جهان فیزیکی محسوب می شود .
در این فصل با مفاهیم وابسته به حرکت آشنا می شویم :
۱_مسافت :به مجموع طول هایی که یک متحرک در تمام مسیر خود می پیماید مسافت گفته می شود
۲- جابه جایی : کوتاه ترین فاصله میان مبدا تا مقصد است و برداری است که نقطه ی شروع را به نقطه ی پایانی متصل می کند .
به عنوان مثال اگر متحرکی روی یک مسیر به شکل مربع از نقطه ی A شروع به حرکت کند
در امتداد پیکان ها به نقطه ی B برسد مقدار جابه جایی آن بردار ADمی باشد.
نکته : بردار جابه جایی به مسیر حرکت بستگی ندارد و این بردار نمی تواند اطلاعی از مسیر حرکت به ما بدهد .
۳- تندی متوسط : هر جسم در طول حرکت مسافت معینی را در زمان مشخصی می پیماید .
به نسبت مسافت پیموده شده به مدت زمان حرکت تندی متوسط گفته می شود .
۴- تندی لحظه ای : به تندی یک متحرک در هر لحظه تندی لحظه ای گفته می شود .
به عنوان مثال اگر تندی لحظه ای یک ماشین ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت باشد ممکن است تندی آن کاهش یابد و یا افزایش یابد .
کاهش موقع ترمز کردن و افزایش موقع فشار بیش تر روی پدال گاز
درسنامه علوم نهم
نکته : هر گاه در طول یک مسیر تندی متحرکی ثابت بماند در این صورت تندی لحظه ای و تندی متوسط با هم برابرند به چنین حرکتی حرکت از نوع یکنواخت می گوییم .
۵- سرعت : برخلاف تندی ، سرعت کمیتی برداری است که دارای مقدار و جهت می باشد .
۶- سرعت متوسط : مقدار جابه جایی در واحد زمان را سرعت متوسط می گویند
نکته : سرعت متوسط به مسیر حرکت بستگی ندارد و فقط تابعی از جابه جایی مختصات مبدا و مقصد نهایی است .
۷- شتاب : تغییرات سرعت در واحد زمان را شتاب متوسط می گویند و یکای آن متر بر مجذور ثانیه می باشد .
بنابراین اگر بردار سرعت تغییر کند حرکت شتابدار است .
بردار سرعت به سه صورت زیر تغییر می کند .
۱- جهت سرعت ثابت مانده و اندازه ی آن تغییر می کند همانند حرکت اتومبیل در حین ترمز گرفتن و یا سبقت گرفتن در جاده ی مستقیم
۲- اندازه ی سرعت ثابت مانده اما جهت آن تغییر می کند همانند حرکت دایره ای پنکه
۳- اندازه و جهت بردار سرعت ، تغییر کند ، مانند حرکت اتومبیل در پیچ جاده
نکته: در حرکت روی خط راست تنها تغییر اندازه ی سرعت باعث ایجاد شتاب می شود
ولی در حرکت های منحنی الخط تغییر جهت و یا اندازه ی سرعت ، باعث ایجاد شتاب می شود .
جهت مشاهده درسنامه فصل سوم علوم نهم بر روی لینک کلیک کنید