درسنامه و نکات فصل دهم خاک با ارزش علوم پنجم به صورت کامل به همراه جواب آزمایش و فعالیت

زمین اطراف ما دائما در حال تغییر و دگرگونی است و تغییراتی که بر روی آن رخ می دهد باعث خرد شدن سنگ ها می شود که به آن هوازدگی می گویند .

هوازدگی باعث ایجاد لایه ای از مواد نرم و ناپیوسته بر روی سنگ ها می شود که بخش اصلی خاک را تشکیل می دهد .

فرسایش خاک را تعریف کنید علوم پنجم

هوازدگی دونوع است :

هوازدگی فیزیکی : در هوازدگی فیزیکی ، سنگ ها خورد شده و به قطعات کوچک تری تبدیل می شوند ولی ساختمان و جنس آن ها تغییر نمی کند .

عوامل ایجاد هوازدگی فیزیکی : یخ بستن آب در شکاف سنگ ها – تغییرات دمای هوا در روز و شب – رشد ریشه درختان در شکاف سنگ ها

فعالیت حفاری انسان و برخی جانوران – رشد بلور ها در میان شکاف سنگ ها – کم شدن فشار سنگ های بالایی

هوازدگی شیمیایی :

در هوازدگی شیمیایی جنس و ساختار سنگ تغییر کرده و مواد جدید به وجود می آیند .

عوامل ایجاد هوازدگی شیمیایی : باران های اسیدی – ترکیب مستقیم اکسیژن با یک عنصر ( مثل ترکیب اکسیژن با آهن و تشکیل اکسید آهن ) – تاثیر گیاهان و جانداران

برای دانلود جزوه علوم پنجم بر روی لینک کلیک کنید

اجزای یک خاک کامل : خاک کامل خاکی است که برای کشاورزی رشد گیاهان مناسب است یک خاک کامل شامل اجزای زیر است :

۱- مواد معدنی : بیش ترین جز تشکیل دهنده خاک هستند و در واقع همان مواد حاصل از هورد شدن سنگ ها می باشند .

۲- مواد آلی : منظور از مواد آلی همان گیاخاک است که کمترین جز تشکیل دهنده خاک است .

۳- آب : آب مهم ترین ماده ای است که باید در خاک وجود داشه باشد و مقدارش با هوای موجود در خاک رابطه ی عکس دارد به این معنی که هر چه قدر آب بیشتر باشد مقدار هوای بین ذرات خاک کم تر است و بالعکس

۴- هوا : وجود هوا در بین ذرات خاک برای تنفس ریشه لازم است و با نفوذ پذیری خاک رابطه ی مستقیم دارد .

گیاخاک چیست علوم پنجم

۱- منبع اصلی نیتروژن لازم برای رشد گیاهان است .

۲- قدرت نگهداری آب در خاک را افزایش می دهد .

۳- هوای کافی برای تنفس جانداران ریز و کوچک موجود در خاک را در خود دارد .

۴- باعث افزایش نفوذ پذیری خاک می شود .

مقایسه نفوذ پذیری خاک :

نفوذ پذیری ماسه – گیاخاک – خاک کشاورزی – خاک رس

از بیشترین به کم ترین نفوذ پذیری مرتب شده اند .

کدام خاک برای کشاورزی مناسب است کلاس پنجم

خاک مناطق مختلف :

۱- خاک جنگل (مناطق گرم و مرطوب ) : خاک جنگل ضخامت زیادی ندارد و حاصلخیز ندارد و حاصلخیز نیست .

زیرا به علت بارندگی زیاد مواد طبیعی محلول در خاک شسته می شود .

۲- خاک علفزار ها ( مناطق معتدل ) : خاک علفزار ها ضخامت زیادی دارد . دما مناسب است ، گیخاک فراوانی دارد و از حاصلخیز ترین خاک ها است .

۳- خاک بیابان ( مناطق گرم و خشک ) حاصلخیز نیست .

۴- خاک کوهستان ( مناطق سرد و خشک ) به دلیل رطوبت پایین و شیب زیاد سنگ ها معمولا خاک کافی تشکیل نمی شود بنابراین برای کشاورزی مناسب نیست .

فرسایش خاک به دو دلیل است .

عوامل طبیعی و عوامل مصنوعی

عوامل طبیعی : آب های جاری ، باد ، نیروی جاذیه ، یخچال ها ، امواج دریا ، آب های زیر زمینی .

عوامل مصنوعی : چرای بی رویه دام ، قطع درختان و از بین بردن جنگل ، جاده سازی و حفاری

چرا خاک با ارزش است جواب

روش های تقویت خاک :

۱- تقویت زمین کشاورزی با کودهای مختلف

۲- آیش یا استراحت دادن یکساله با خاک

۳- کشت متناوب یا عوض کردن نوع محصول کشاورزی یک مزرعه در سال های متوالی

۴- چرای متناوب دام ها در چراگاهای طبیعی زمان لازم برای رشد مجدد گیاهان و علوفه را به خاک می دهد .

در این درسنامه که نکات درس ۱۲ علوم ششم جنگل برای کیست علوم ششم قرار داده می شود .

محیط زیست چیست ؟

همه ی محیط هایی که در آن ها زندگی جریان دارد محیط زیست نامیده میشود .

اکوسیستم چیست ؟

به مجموعه ی موجودات زنده و غیر زنده ی یک محیط که با هم در ارتباط هستند اکوسیستم می گویند .

جنگل ، کویر ، دریا ، باغچه ، برکه و…. نمونه هایی از اکوسیستم هستند .

انرژی نور خورشید ، خاک ، هوا از عوامل غیر زنده ای اکوسیستم و موجودات زنده مانند جانوران ، گیاهان قارچ ها باکتری ها از عوامل زنده ی اکوسیستم محصوب می گردند .

انواع اکوسیستم :

۱- خشگی ( بیابان ، جنگل ، مراتع و ….)

۲- آبی (دریا ، اقیانوس ، دریاچه ، رودخانه )

تدریس جنگل برای کیست علوم ششم

عوامل زنده ی اکوسیستم :

از ان جا که مهم ترین ارتباط جانداران یک اکوسیستم با یکدیگر به علت احتیاج غذایی ان ها با یک دیگر است .

جانداران اکوسیستم را به سه دسته تقسیم می کنند .

۱- موجودات تولید کننده (تولید کنندگان )

این موجودات می توانند مواد آلی مورد نیازشان را از مواد معدنی بسازند مانند گیاهان سبز

۲- موجودات مصرف کننده

موجودات مواد آلی مورد نیاز خود را به صورت آماده از جانداران دیگر می گیرند مانند جانوران گیاه خوار و گوشت خوار

۳- موجودات تجزه کننده :

این موجودات که بیش تر از دسته ی باکتری ها و قارچ ها هستند از بقایای موجودات زنده ی دیگر استفاده می کنند .

زنجیره ی غذایی :

ساده ترین رابطه ی غذایی چند جاندار را زنجیره ی غذایی می گویند .

در هر زنجیره ی غذایی ، همیشه اولین حلقه ی زنجیره یک تولید کننده است .

حلقه ی دوم یک جاندار گیاه خوار است و حلقه های بعدی را موجودات زنده ی گوشت خوار تشکیل می دهند .

پس برخی از زنجیره های غذایی را می توان به صورت کلی زیر نشان داد .

گیاه سیز – گیاه خواران – گوشت خواران

شبکه غذایی چیست علوم ششم

اگر چند زنجیره ی غذایی را بررسی کنیم متوجه می شویم که در میان آن ها گیاهان و جانوران مشترکی وجود دارد .

یعنی زنجیره های غذایی رابطه وجود دارد

مثلا در شبکه ی غذایی خرگوش آهو و موش ممکن است هر سه از یک نوع گیاه تغذیه کنند .

یا آن که شیر کوهی نیز ماننند خرگوش را صید کند و مار از موش و خرگوش تغذیه کند و خود نیز نصیب پرندگانی مانند عقاب شود .

تجزیه کنندگان :

قارچ ها عملا در همه جا می رویند و مصرف کننده اند .

قارچ ها از مواد غذایی و نیز وسایل انسان مانند کاغذ ، لباس ، رنگ ، چرم ، چوب و….استفاده می کنند .

باکتری ها را نیز در همه ی محیط های زندگی از قبیل آب خاک ، غذا ها هوا و بدن جانوران و گیاهان می توان یافت .

قارچ ها و باکتری ها تجزه کننده در زنجیره های غذایی جایگاهی ندارند اما بر روی حلقه های زنجیره ی غذایی تاثیر گذار هستند .

ارتباط موجودات زنده با یک دیگر

رقابت : رقابت موجودات زنده با یکدیگر نتیجه این است که یک موجود به چیزهایی که مورد نیاز موجود زنده ی دیگر نیز هست احتیاج می کند .

مثلا جانوران برای یافتن غذا ، محل لانه سازی و نیز در انتخاب جف با هم رقابت دارند .

۲- همزیستی :

کلمه ی هم زیستی یعنی زندگی کردن با یکدیگر و یا باهم زیستن موارد زیر صورت هایی از زندگی هم زیستی هستند .

الف ) هم یاری

اگر در هم زیستی دو موجود زنده هر دو از یک دیگر بهره بگیرند آن هم زیستی را هم یاری می نامند .

دوستی مورچه و شته نیز ، نوعی هم یاری است . مورچه ها با مواظب و نگه داری از شته ها ، هر روز آن ها را به طرف گیاهان تازه می برند

تا شیره ی پرورده ی گیاهان را بمکند و شب ها ،شته ها را به لانه شان بر می گردانند تا از شیره ذخیره شده در شکم آن ها تغذیه کنند .

ب ) هم سفرگی :

اگر در هم زیستی بین دو موجود زنده یکی از افراد نه سود ببرد و نه زیان اما دیگری سود ببرد این نوع هم زیستی را هم سفرگی می گویند

مثلا کرکس خود را با ته مانده ی شکار جانوران دیگر سیر می کند .

ج ) زندگی انگلی

اگر ارتباط بین دو موجود زنده هم زیست آن قدر شدید شود که یکی از آن ها دیگری را به عنوان منبع غذایی مورد استفاده قرار دهد

در این صورت هم زیستی بین آن ها را زندگی انگلی می نامند .

۳- زندگی صیادی :

مستقیم ترین رابطه ی غذایی هنگامی وجود دارد که جانداری جاندار دیگر را بخورد مثلا عقاب خرگوش را به چنگ می اورد .

نمونه سوالات علوم ششم مربوط به این درس را دانلود کنید .

درسنامه درس دهم علوم ششم خیلی کوچک خیلی بزرگ علوم ششم دبستان در این مقاله قرار دارد .

قبل از اختراع میکروسکوپ دانشمندان موجودات زنده را فقط شامل گیاهان و جانوران می دانستند .

اما از زمانی که این وسیله مفید در اختیار آنان قرار گرفت با دنیای بسیار بزرگ دیگری آشنا شدند که دنیای جانداران یا میکروب ها بود .

جزوه درس ۱۰ علوم ششم

چرا از میکروسکوپ استفاده می کنیم :

بعضی از جانداران و مواد مربوط به آن ها اغلب ان قدر ریز هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند .

برای دیدن ان ها لازم است وسایل مختلفی مانند ذره بین های دستی ، میکروسکوپ ها ی نوری الکترونی استفاده شود .

میکروسکوپ دستگاهی است که به کمک عدسی های چشمی و شیئی جسم را بزرگ تر از آن چه هست نشان می دهد .

شما کار با میکروسکوپ را می آموزید تا بتوانید مشاهدات میکروسکوپی خود و نیز یافته های خودتان را در رابطه با جانداران میکروسکوپی دقیق تر انجام دهید .

اجزای میکروسکوپ علوم ششم

قسمت های مختلف میکروسکوپ به شرح زیر است :

۱- عدسی چشمی : عدسی است که در بالای میکروسکوپ قرار گرفته و اجسام را از طریق آن می توان دید .

در میکروسکوپ دو چشمی وجود دارد .

معمولا بزرگ نمایی ان ها ۱۰ برابر است ولی در بعضی ۵ برابر و ۲۰ برار نیز ممکن است .

۲- لوله ی میکروسکوپ : استوانه ی کوتاهی است که از یک طرف عدسی چشمی را نگه داشته و از طرف دیگر به عدسی های شیئی متصل است .

نور از داخل این لوله عبور می کند .

۳- دسته یا بدنه ی میکروسکوپ : دسته ( بدنه ) از بالا به عدسی ها و از پایین به صفحه ی میکروسکوپ متصل است

با استفاده از آن می توان میکروسکوپ را جابه جا کرد .

۴- صفحه ی چرخان : یک صفحه ی چرخنده ی که عدسی ها ی شیئی روی آن قرار گرفته اند .

۵- عدسی های شیئی : عدسی هایی که با بزرگ نمایی های مختلف که نمونه مورد نظر زیر آن ها قرار می گیرد .

جزوه درس ۱۰ علوم ششم

معمولا در یک میکروسکوپ نوری ، تعداد سه تا پنج نوع عدسی شیئی با بزرگ نمایی های مختلف وجود دارد .

الف ) عدسی با بزرگ نمایی ۴ : برای مشاهده ی کل نمونه

ب) عدسی با بزرگ نمایی ۴۰ برابر برای دیدن جزئیات بسیار بیش تر

ج) عدسی با بزرگ نمایی ۹۵ برای بیش ترین بزرگ نمایی

۶- پیچ تنظیم سریع : پیچی است که صفحه ی میکروسکوپ را بالا و پایین می برد تا نمونه در محدوده ی دید عدسی ها قرار گیرد و تصویر دیده شود .

۷- پیچ تنظیم دقیق : پیچی است که صفحه میکروسکوپ را به آرامی بالا پایین می برد

و برای تنظیم دقیق تصویر جسم از آن استفاده می شود تا تصویر کاملا واضح دیده شود .

۸- دیافراگم : میزان نور عبور کننده از نمونه را کنترل می کند .

با استفاده از پیچی که در کنار آن قرار دارد می توان سوراخ عبور نور را بزرگ و کوچک کرد .

کار کندانسور در میکروسکوپ چیست

در ادامه خیلی کوچک خیلی بزرگ علوم ششم به ادامه اجزای میکروسکوپ می پردازیم

۹- منبع نور : منبع نور بسته به نوع میکروسکوپ می تواند آینه یا لامپ باشد .

اینه ، نور خورشید با چراغ مطالعه را به طرف میکروسکوپ هدایت می کند و لامپ نور تولید می کند .

۱۰- صفحه ی متحرک : محل قرار دادن نمونه ی مورد مطالعه است وسط آن سوراخی است که محل عبور نور است و در زیر آن دیافراگم قرار دارد .

۱۱- پیچ های تنظیم کننده صفحه متحرک : پیچ هایی هستند که صفحه ی متحرک را به راست و چپ و عقب و جلو حرکت می دهند .

۱۲- پایه : تکیه گاه میکروسکوپ است و همه ی اجزا روی آن قرار می گیرد

۱۳- لام : تیغه ی شیشه ای به ابعاد تقریبی ۲ در ۱۰ سانتی متر که جسم مورد مطالعه را روی آن می گذارند .

۱۴- لامل : مربعی بسیار ظریف با ابعاد تقریبی ۱٫۵ در ۱٫۵ سانتی متر که روی نمونه مورد مطالعه قرار می دهند .

۱۵- گیره های نگهداری : لام را روی صفحه ثابت نگه می دارد .

۱۶-کنداسور : وظیفه ی کندانسور متمرکز ساختن نور بر روی نمونه می باشد .

برای دانلود جزوه علوم ششم دبستان بر روی لینک کلیک کنید .

با استفاده از جزوه علوم به راحتی به تمامی سوالات امتحانی پاسخ دهید .