درسنامه و تدریس هم خانواده ششم ابتدایی در این مقاله توضبح داده شده است .

البته باید در نظر داشت هم خانواده در تمامی پایه های ابتدایی دوم سوم چهارم پنجم و ششم دبستان وجود دارد و کمی متفاوت تر است .

به مجموعه واژه های زیر توجه کنید :

الف ) فهم ، مفاهیم ، مفهوم ، فهیم ، فهمیده

ب) نظر ، ناظر ، منظور ، نظیر ، منظر

هر یک از مجموعه های بالا دارای ویژگی ها زیر هستند .

1. ریشه یا حروف اصلی آن ها یکسان است .
2. مثلا در مجموعه ی (الف) فهم ریشه ی اصلی است و میتوان این ریشه را در همه ی کلمات مجموعه دید .
3. از نظر معنی کلمه های هر دسته معنای نزدیک به هم دارند .
4. همه ی این واژه ها عربی هستند .
5. ترتیب سه حرف اصلی ثابت است
6. به همین واژه های هم ریشه که با هم ارتباط معنایی نزدیکی دارند و عربی هستند واژه های هم خانواده می گویند .

بررسی درس به درس فارسی ششم

در ادامه هم خانواده ششم ابتدایی به نکات زیر توجه کنید

نکته : دو کلمه مانند حرم و رحم با این که در سه حرف اصلی مانند هم هستند ولی به دلیل به ترتیب نبودن جای حروف اصلی هم خانواده نیستند .

هم خانواده ی کلمه ی حرم کلماتی مانند محرم ، احرام است . در حالی که هم خانواده کلمه ی رحم کلماتی مانند رحیم و ترحیم می باشد .

نکته: با این کلمات هم خانواده دارای سه حرف اصلی مشترک می باشند کلمه های هم خانواده ای هم داریم که فقط دو حرف مشترک دارند مانند محیط احاطه

در مورد کلمه هایی که دارای ریشه فارسی هستند سه شرط جداگانه برای هم خانواده بودن کلمات وجود دارد .

در صورتیکه آن ها دارای کلمات مشترک باشند هم خانواده هستند .

مثال : گلخانه ، گلزار ، گلستان ، گل رخ ، گلنوش ، هنر مند ، هنرور ، هنر دوست ، باهنر

در حالت دوم باید بن ماضی و بن مضارع را ملاک هم خانواده بودن قرار دهیم .

این کلمه ها با افزودن و یا کاستن اجزای تشکیل دهنده ای که در معنای کلی دخالت نمی کند .

هم خانواده می باشند و به عبارت دیگر کلمه هایی که بن ماضی و بن مضارع آن ها یکسان باشد هم خانواده هستند .

مثال : دانش ، دانش آموز ، دانشمند ، دانشجو،دانا،نادان

۳-در حالت سوم : داشتن مصدر مشترک را ملاک هم خانواده بودن قرار می دهیم .

در این حالت حتی اگر یکی از کلمه ها از بن ماضی و دیگری از بن مضارع باشد باز هم آن دو کلمه دارای مصدر مشترک هم خانواده هستند .

مثال : روان ، رفتار ، روش ، رفته ، رونده

دیدار ، بینش ، بینا

در ادامه فایل واژه های هم خانواده را دانلود کنید .

تمامی هم خانواده هایی که در فارسی هست تقریبا قرار داده شده است .

جزوه ادبیات ششم دبستان را هم دانلود نمایید .

در این درسنامه که نکات درس ۱۲ علوم ششم جنگل برای کیست علوم ششم قرار داده می شود .

محیط زیست چیست ؟

همه ی محیط هایی که در آن ها زندگی جریان دارد محیط زیست نامیده میشود .

اکوسیستم چیست ؟

به مجموعه ی موجودات زنده و غیر زنده ی یک محیط که با هم در ارتباط هستند اکوسیستم می گویند .

جنگل ، کویر ، دریا ، باغچه ، برکه و…. نمونه هایی از اکوسیستم هستند .

انرژی نور خورشید ، خاک ، هوا از عوامل غیر زنده ای اکوسیستم و موجودات زنده مانند جانوران ، گیاهان قارچ ها باکتری ها از عوامل زنده ی اکوسیستم محصوب می گردند .

انواع اکوسیستم :

۱- خشگی ( بیابان ، جنگل ، مراتع و ….)

۲- آبی (دریا ، اقیانوس ، دریاچه ، رودخانه )

تدریس جنگل برای کیست علوم ششم

عوامل زنده ی اکوسیستم :

از ان جا که مهم ترین ارتباط جانداران یک اکوسیستم با یکدیگر به علت احتیاج غذایی ان ها با یک دیگر است .

جانداران اکوسیستم را به سه دسته تقسیم می کنند .

۱- موجودات تولید کننده (تولید کنندگان )

این موجودات می توانند مواد آلی مورد نیازشان را از مواد معدنی بسازند مانند گیاهان سبز

۲- موجودات مصرف کننده

موجودات مواد آلی مورد نیاز خود را به صورت آماده از جانداران دیگر می گیرند مانند جانوران گیاه خوار و گوشت خوار

۳- موجودات تجزه کننده :

این موجودات که بیش تر از دسته ی باکتری ها و قارچ ها هستند از بقایای موجودات زنده ی دیگر استفاده می کنند .

زنجیره ی غذایی :

ساده ترین رابطه ی غذایی چند جاندار را زنجیره ی غذایی می گویند .

در هر زنجیره ی غذایی ، همیشه اولین حلقه ی زنجیره یک تولید کننده است .

حلقه ی دوم یک جاندار گیاه خوار است و حلقه های بعدی را موجودات زنده ی گوشت خوار تشکیل می دهند .

پس برخی از زنجیره های غذایی را می توان به صورت کلی زیر نشان داد .

گیاه سیز – گیاه خواران – گوشت خواران

شبکه غذایی چیست علوم ششم

اگر چند زنجیره ی غذایی را بررسی کنیم متوجه می شویم که در میان آن ها گیاهان و جانوران مشترکی وجود دارد .

یعنی زنجیره های غذایی رابطه وجود دارد

مثلا در شبکه ی غذایی خرگوش آهو و موش ممکن است هر سه از یک نوع گیاه تغذیه کنند .

یا آن که شیر کوهی نیز ماننند خرگوش را صید کند و مار از موش و خرگوش تغذیه کند و خود نیز نصیب پرندگانی مانند عقاب شود .

تجزیه کنندگان :

قارچ ها عملا در همه جا می رویند و مصرف کننده اند .

قارچ ها از مواد غذایی و نیز وسایل انسان مانند کاغذ ، لباس ، رنگ ، چرم ، چوب و….استفاده می کنند .

باکتری ها را نیز در همه ی محیط های زندگی از قبیل آب خاک ، غذا ها هوا و بدن جانوران و گیاهان می توان یافت .

قارچ ها و باکتری ها تجزه کننده در زنجیره های غذایی جایگاهی ندارند اما بر روی حلقه های زنجیره ی غذایی تاثیر گذار هستند .

ارتباط موجودات زنده با یک دیگر

رقابت : رقابت موجودات زنده با یکدیگر نتیجه این است که یک موجود به چیزهایی که مورد نیاز موجود زنده ی دیگر نیز هست احتیاج می کند .

مثلا جانوران برای یافتن غذا ، محل لانه سازی و نیز در انتخاب جف با هم رقابت دارند .

۲- همزیستی :

کلمه ی هم زیستی یعنی زندگی کردن با یکدیگر و یا باهم زیستن موارد زیر صورت هایی از زندگی هم زیستی هستند .

الف ) هم یاری

اگر در هم زیستی دو موجود زنده هر دو از یک دیگر بهره بگیرند آن هم زیستی را هم یاری می نامند .

دوستی مورچه و شته نیز ، نوعی هم یاری است . مورچه ها با مواظب و نگه داری از شته ها ، هر روز آن ها را به طرف گیاهان تازه می برند

تا شیره ی پرورده ی گیاهان را بمکند و شب ها ،شته ها را به لانه شان بر می گردانند تا از شیره ذخیره شده در شکم آن ها تغذیه کنند .

ب ) هم سفرگی :

اگر در هم زیستی بین دو موجود زنده یکی از افراد نه سود ببرد و نه زیان اما دیگری سود ببرد این نوع هم زیستی را هم سفرگی می گویند

مثلا کرکس خود را با ته مانده ی شکار جانوران دیگر سیر می کند .

ج ) زندگی انگلی

اگر ارتباط بین دو موجود زنده هم زیست آن قدر شدید شود که یکی از آن ها دیگری را به عنوان منبع غذایی مورد استفاده قرار دهد

در این صورت هم زیستی بین آن ها را زندگی انگلی می نامند .

۳- زندگی صیادی :

مستقیم ترین رابطه ی غذایی هنگامی وجود دارد که جانداری جاندار دیگر را بخورد مثلا عقاب خرگوش را به چنگ می اورد .

نمونه سوالات علوم ششم مربوط به این درس را دانلود کنید .